"Oficerowie i dżentelmeni. Życie prywatne i służbowe kawalerzystów Drugiej Rzeczpospolitej" Piotr Jaźwiński

Wydawca: Instytut Wydawniczy Erica

Data wydania: wrzesień 2011

 Liczba stron: 370 

Wymiary: 13x21 cm

ISBN: 978-83-62329-33-5 

Uwielbiam HISTORIĘ! Niestety w naszych szkołach brakuje historyków z pasją, dlatego większość uczniów do niej się zniechęca i uważa ja za nudną, trudną i przede wszystkim – niepotrzebną. Poza tym najnowsza historia jest omawiana po tak zwanych "łepkach". Zwykle brakuje na nią czasu, bo egzaminy, matura. A szkoda, bo znajomość historii jest jak najbardziej pożądana i powinna zajmować młodego człowieka.  

 Piotr Jaźwiński to najbardziej człowiek z pasją. Przystępnym i lekkim językiem opowiada o dwudziestoleciu międzywojennym. Potrafi wciągnąć i przyciągnąć czytelnika nawet takiego, który nie przepada z historią, ponieważ pojawiają się tu nie tylko fakty historyczne, ale też mnóstwo zabawnych anegdot. Dowiedujemy się, jak wyglądała organizacja, uzbrojenie i tradycje kawalerii, jakie sporty uprawiała i jak bawiła się ówczesna kawaleria. 

Kawaleria II Rzeczpospolitej dzieliła się na: 3 pułki szwoleżerów, 27 pułków ułanów i 10 pułków strzelców konnych. Największym prestiżem cieszyły się pułki szwoleżerów, 

Obowiązkiem oficera było znać najważniejsze pozycje literatury polskiej, zwłaszcza te  doby romantyzmu, a także dbanie o czystość języka ojczystego. Na tradycję kawalerii składało przede wszystkim przywiązanie do jednostki, tu do pułku. Każdy pułk miał swój statut, patrona, święto, barwy, odznaki, regulamin, żurawiejkę, czyli przyśpiewkę kawaleryjską. Żurawiejki to najczęściej rymowane dwuwiersze z refrenem, w których starano się uchwycić charakterystykę poszczególnych pułków. Posługiwano się tu dużą dozą złośliwości, często używano niecenzurowanych słów, dlatego cześć z nich nie była śpiewana oficjalnie, a uświetniała, na przykład, wieczory kawalerskie. Najsłynniejsza żurawiejkę miał 14 Pułk Ułanów Jazłowieckich, owi kawalerzyści "stacjonowali wtedy we Lwowie, ale ćwiczyli w okolicach miasta, gdzie gleby były błotniste zwłaszcza po deszczu. Dziewczęta wybiegały na drogę ciekawe ułanów, ażeby uchronić spódnice przed bryzgającym spod kopyt błotem, unosiły spódnice wysoko do góry. W każdym razie taka jest wersja oficjalna. A oto i sama żurawiejka:

Hej dziewczęta, w górę kiecki,
Jedzie ułan Jazłowiecki.
 

Hej dziewczęta chyżo z krzaków,
Jedzie szwadron Jazłowiaków.

Każda matka córkę chowa,
Przed ułanem z miasta Lwowa.  

Piotr Jaźwiński obala też pewne mity i prawdy obiegowe. Taka służba wymagała przede wszystkim wielu wyrzeczeń, siły charakteru oraz umiejętności bycia oficerem dżentelmenem. A mitów o kawalerzystach postało zbyt wiele. Na przykład o moim ulubieńcu Bolesławie Wieniawie-Długoszowskim, który rzekomo wjechał koniem po schodach na piętro do "Adrii". Powszechnej uwadze umknął fakt, że żaden koń nie zmieściłby się w drzwi owego lokalu. 

Jednak nikt chyba nie zaprzeczy, że kawalerzyści mieli mnóstwo okazji do tego, aby się bawić (rauty, bale, polowania, prestiżowe zawody, święta pułków). Lubili dobrze się zabawić, czarować kobiety i próbować różnego rodzaju trunków, nie tracąc przy tym oczywiście trzeźwości umysłu, bo każdy szanujący się kawalerzysta musiał trzymać "fason". Jednak wszystkie te szampańskie zabawy były niczym innym jak zasłoną, która miała skrywać troski dnia codziennego. Dzień bowiem mieli bardzo zapracowany. Wszyscy kawalerzyści doskonale zdawali sobie sprawę, że jest to służba zaszczytna i barwna, ale też bardzo trudna i wymagająca poświeceń.  

Kto ma ochotę dowiedzieć się więcej o szarmanckich mężczyznach, "malowanych dzieciach", za którym ciągnęły chmary kobiet. A zostać żoną kawalerzysty wcale nie było tak łatwo (tu również obwiązywał surowy regulamin). Kto chce się dowiedzieć jak szybko wyleczyć kaca, co robiono na służbie, a co po niej oraz wiele innych ciekawych informacji o życiu kawalerzystów- to ta pozycja będzie idealna, nie tylko dla pasjonatów historii. "Kawalerzyści - szwoleżerowie, ułani i strzelcy konni nie tylko na polach bitew dowiedli swojej wartości, lecz także w trudnych czasach powojennych, w przytłaczającej większości potrafili postępować i zachowywać się godnie. I to jest największa zasługa oficerów II Rzeczpospolitej, o czym warto pamiętać nie tylko teraz i od święta, ale zawsze." I chwała im za to!  

 

Książkę przeczytałam dzięki uprzejmości  Wydawnictwa Erica i portalu Sztukater.pl, za co bardzo dziękuję!