„Miraż” Matt Ruff

Wydawnictwo: Rebis
data wydania: 10 września 2013
tłumaczenie: Zbigniew A. Królicki

tytuł oryginału: The Mirage
oprawa: miękka ze skrzydełkami
liczba stron: 440

Zacznę może od okładki, gdyż przekłada się ona na fabułę książki. Odbijająca się panorama Nowego Jorku, dawnego Nowego Jorku trzeba uściślić oczywiście, kontrastuje z krajobrazem wyjętym ze świata muzułmańskiego. Zderzenie islamu i chrześcijaństwa, choć tu bardziej pasuje tu słowo odbicie. Odbita zostaje cała nasza rzeczywistość. Stany Zjednoczone nie są supermocarstwem, tylko zlepkiem słabych państewek zwalczających się wzajemnie, a zamieszkujący w niej ludzie – chrześcijanie są okrutni i stanową zagrożenie dla świata islamu. Supermocarstwem są natomiast Zjednoczone Państwa Arabskie (ZPA), federalna republika konstytucyjna z 360 milionami ludności, która połączyła się już w XIX wieku. Nie ma Rosji, tylko Związek Prawosławny, Izrael graniczy z Polską, czyli leży tam, gdzie dzisiejsze Niemcy. Nie tylko układ geopolityczny jest tu odwrócony, odbita zostaje też sytuacja ekonomiczna, religijna, społeczna, kulturowa oraz wszelkie stereotypy i przesądy. 9 listopada 2001 to data przełomowa (też odwrócona 11.09 na 09.11). Porwane zostają wtedy cztery samoloty, a ich piloci uderzają w bliźniacze wieże w… Bagdadzie. Porywaczami są oczywiście fanatyczni chrześcijańscy fundamentaliści z Ameryki Północnej. W odwecie - w ramach walki z terroryzmem, arabskie władze, wspierane przez sojuszników, rozpoczynają inwazję na Amerykę Północną i po zwycięstwie zakładają Zieloną Sferę w Waszyngtonie.

To jest miraż! Ten kraj. Ten świat. Wszystko, co panu wydaje się, że wie, czym jest, to tylko iluzja. Sen. [s. 75] Takie słowa wygłasza jeden z amerykańskich zamachowców samobójców podczas przesłuchania. I w agencie Arabskich Służ Bezpieczeństwa - Mustafie, zasiewa ziarnko niepokoju. Potem pojawiają się kolejni schwytani terroryści, którzy twierdzą, że żaden związek krajów arabskich nie istnieje a to Ameryka jest supermocarstwem. Dlatego Mustafa i jego zespół - Amal i Samir - próbują rozwikłać zagadkę powstania wieści o mirażu. Tu autor rozbudowuje wątki biograficzne każdego z bohaterów. Ich niełatwe relacje z rodziną, przyjaciółmi wciągają czytelnika całkowicie. Dostajemy również mnóstwo ‘smaczków’ dotyczących lustrzanych odbić kultury arabskiej. Zupełnie inne podejście jest do małżeństw, rozwodów, homoseksualizmu czy aborcji. Niektóre te ‘smaczki’ wywołują uśmiech na twarzy - przedmioty można licytować na internetowej aukcji zwanej eBazarem, w arabskiej telewizji emitowany jest serial „24 godziny: Dżihad”, a gwiazda kina akcji zostaje gubernatorem Libanu.

Oczywiście to pewne uproszczenia – Arabowie są tu wyposażeni w cnoty Zachodu, panuje u nich demokracja i poszanowanie praw, natomiast chrześcijańscy Amerykanie są fanatykami religijnymi gotowymi umrzeć w samobójczych zamachach. Przypomina to trochę zabawę w dobrych i złych policjantów. Niemniej jednak z pewnością jest to lekturą, którą warto przeczytać. Po pierwsze - za pełną  fantazji i fascynującą historię alternatywną, po drugie – ze względu na pojawiające się tu barwne postacie z naprawdę  rozbudowanymi życiorysami i portretami psychologicznymi, no i po trzecie – żeby spróbować wyobrazić sobie odpowiedź na pytanie: Co by było gdyby… Gdyby to rzeczywiście Arabowie rządzili światem albo gdyby na amerykańskiej ziemi ciągle toczyła się wojna domowa? 

Polecam gorąco!

 Książkę otrzymałam od Wydawnictwa Rebis za co bardzo dziękuję.