"Drzwi do piekła" Maria Nurowska

Wydawnictwo: Znak

wydanie: 2012

format: 124 x 190
ilość stron: 272

Tym razem będzie krótko. "Drzwi do piekła" ma wiele pozytywnych recenzji. Kontrowersyjna, szokująca, do bólu ludzka, odważna, rewelacyjna - takie określenia przeważają. Dlatego z niemałym zapałem po nią sięgnęłam. I jakże gorzkie było moje rozczarowanie, niestety. Okładka wydaje się fascynująca, urzekająca, w pewien sposób tajemnicza. Zajrzyjmy jednak do wnętrza...

Moje pierwsze rozczarowanie związanie jest ze sposobem prowadzenia narracji. Daria - główna bohaterka - trafia do więzienia za zabójstwo męża. Skazana została na dwanaście lat za zbrodnię w afekcie (zabiła podobno z miłości). I z tej właśnie perfektywny Daria, jako narratorka w powieści, opowiada o swoim wcześniejszym życiu, a wszytko równolegle przeplatane jest z jej dzieciństwem, małżeństwem i scenami z wiezienia. Nie ma żadnych rozdziałów, wszytko jest pisane ciągiem, że niestety historie te po prostu się zlewają, mieszają. Rozumiem, że miał być to oryginalny i celowy zbieg narracyjny, ale tu nie trafiony. 
 

I kreacja głównej bohaterki. Tu wprawdzie świetnie przedstawiona przez Nurowską, ale ja nie znoszę tego typu kobiet. Dlatego mój osobisty stosunek do takich postaw tu przeważył. Nie rozumiem kobiet, które na własne życzenie robią z siebie męczennice, cierpią, pozwalają się sterować przez mężczyzn. Przypomina mi się Balzak i "Kobieta trzydziestoletnia". Tu mamy Darię - kobietę inteligentną, pisarkę, raczej trzeźwo patrzącą na świat, która pozwala zdradzać się własnemu mężowi. Jakby tego było mało, to sama wyszykuje mu kochanki. Na początku miała to być "gra", która miała ich do siebie zbliżyć. Stało się inaczej. Edward zdradzał Darię legalnie, ze stoickim spokojem informując o kolejnej zdobyczy. Doszło do tego, że Daria zgadzała się nawet na wspólne mieszkanie. 

"Sama mu to zaproponowałam. Taką ograniczoną wolność. Wydawało mi się, że jeżeli ja wiem i on wie, że ja wiem, to panuję nad sytuacją".  [s. 98]

Wszytko rozumiem, że Daria miała trudne dzieciństwo, wychowywana bez rodziców, jedynie przez babkę. Ten brak mężczyzn wytworzył w niej pogardę dla nich, a jeszcze młody student, który "nauczył jej innej miłości". Jednak mimo wszytko wyrosła na piękną, niezależną kobietę, która potrafiłaby dać sobie radę sama. A tak zgadzała się na tak chory i toksyczny układ. Dlatego nie podobało mi się to, nie podobała mi się Daria i jej postawa. 

Natomiast wątek pozostałych kobiet, odsiadujących wyroki w więzieniu, jest przesiąknięty erotyzmem i brutalnością. Wydaje mi się jednak nieco przerysowany i ubarwiony. Choć nigdy nie chciałbym się przekonać, że się mylę. Poza tym w scenie finalnej, gdzie więźniarki wystawiają sztukę Czechowa, Nurowska posłużyła się tu już utartym i znanym schematem – resocjalizacja poprzez sztukę.Trochę to naiwne podejście.

Na koniec jeszcze zabrakło mi przesłania, co chyba powinno tu przyświecać. Miałam wrażenie, że Nurowska - za wszelką cenę próbuje usprawiedliwiać główną bohaterkę. Jakby o czymś zapomniała, że piąte brzmi - Nie zabijaj! 

A miało być krótko :)