"Kamienne dziewice" Ben Pastor

RECENZJA BIERZE UDZIAŁ W KONKURSIE ZORGANIZOWANYM PRZEZ SERWIS ZBRODNIA W BIBLIOTECE   

Książkę otrzymałam od Wydawnictwa Rebis za co bardzo dziękuję.

Przekład: Konrad Majchrzak

Okładka: twarda

Wydanie: 2011

Liczba stron: 464

Format:128 x 197

ISBN: 978-83-7510-578-0

Po "Złodzieju wody" i "Intrygantce" to kolejna książka z przygodami Eliusza Spartianusa. Jednak trochę odmienna od pozostałych części. "Mieli w sobie dość męstwa, by stawić czoło ciemności" -  to cytat z "Jądra ciemności" Josepha Conrada, który otwiera pierwszy rozdział. I każdy następny - też będzie poprzedzony cytatem z "Jądra..." nawiązującym do treści. A skoro "Jądro ciemności" to warto przypomnieć postać Kurtza. 

Był on agentem francuskiej spółki handlowej zajmującej się skupem i sprzedażą kości słoniowej w Afryce. Wyjechał z Europy zostawiając tam ukochaną, przyjechał, by zarabiać pieniądze osiągając przy tym władzę. Zmienił się właśnie w tym momencie, w którym przyjechał do afrykańskich kolonii. Stał się on panem życia tubylców. Czuje się bogiem, skupiony jest tylko na swoich sprawach i interesie, zauroczony samym sobą, nieustannie walczy ze swoją duszą. Jest typowym przykładem tyrana, który udowodnił jak to jest, gdy ulega się własnemu sumieniu i popędom. Manipuluje ludźmi, odrzuca zasady moralne i staje się panem życia i śmierci powracając do barbarzyństwa. Co władza może zrobić z człowiekiem? Zwykły człowiek staje się despotą i człowiekiem bez hamulców. Łatwo poddaje się własnym namiętnościom. "Tkwił w nieprzeniknionej ciemności”, a owa ciemność to moralne zło, któremu może ulec każdy człowiek.

Tyle o Kurtzie. W powieści "Kamienne dziewce" występuje podobny motyw i bohater. Ale od początku... Eliusz Spartianus zostaje wysłany, przez ustępującego cesarza Dioklecjana, na odległą prowincję rzymską - do Armenii. Ma dotrzeć do Tera Wiszapa, zbiegłego wodza rzymskiego, który urządził się wygodnie na trudno dostępnych ziemiach. Krążą o nim przeróżne legendy, plotki rozsiewane przez tutejszych kupców i handlarzy. Nie do końca też wiadomo czy Ter Wiszap jest rzeczywiście znakomitym dawnym dowódcą rzymskim - Paulusem Kurcjuszem - czy może perskim wojownkiem, który zgarnął jego łupy?  Miejscowa ludność jednak wierzy we wszystkie pogłoski dotyczące jego szaleństwa, okrucieństwa, perwersyjnych praktyk. Przewodnik zgadza się odbyć z Eliuszem tylko cześć drogi - do wyznaczonej granicy rzymskiej - przełęczy zwanej Kamiennymi Dziewicami. 

"Miejscowi nazywają je Nanai (...) Są to skały w kształcie stożków, wysokości dwudziestu stóp, z ciemnoszarego kamienia przypominającego granit. Czas, wiatr i deszcz wyrzeźbiły je na kształt odzianych w luźne szaty wysokich kobiet. Niektórzy wierzą, że dał im to imię sam Aleksander, inni, iż rzymscy wodzowie z dawnych czasów. Przesądni powiadają, że dziewice żyją i chronią to przejście. W końcu Nanai to bogini wojowniczka. Mówią, że wyrywają broń tym, którzy obok nich przechodzą, nawet jeśli schowana jest pod ubraniem." [str. 253]  Poza tym miejsce to przyciąga burze, nad stożkami krążą chmurt burzowe, nawet wtedy, kiedy w górach panuje ładna pogoda. 

Powoli docieramy do końca, Ter Wiszap, tak jak Kurtz z "Jądra ciemności", pojawia się dopiero w trzeciej części powieści, lecz już wcześniej jest obecny w akcji, jest nawet jej motorem napędowym, dzięki skrajnym opiniom innych bohaterów. Razem z Eliuszem zapuszczamy się coraz głębiej, do mrocznego zakątku świata. Czy jednak rzymski historyk dotrze do wnętrza "niewidocznej dżungli", czy dotrze do prawdy "wydobytej zza zasłony czasu"? Eliusz wierzy w to, że Rzymianin zawsze pozostaje Rzymianinem i umiera również jak Rzymianin. Czy może "narastający w nim żal, pragnienie ucieczki, bezsilne obrzydzenie, rezygnacja, nienawiść" będą silniejsze? A może wystarczy tylko wyciągnąć rękę i dotknąć... no właśnie czego? Może wnętrza własnej duszy, może ciemności? Czy może to "coś" co stara się poznać pozostanie nadal tajemnicą?